ارزیابی و مدل‏سازی ارزش منظره‏ای سیمای سرزمین به روش ترکیب خطی وزنی مطالعۀ موردی: مسیرهای پیاده‏روی آبخیز زیارت استان گلستان

پژوهش های اخیر اهمیت زیادی به ارزیابی زیبایی سیمای سرزمین‏های طبیعی داده‏اند. روش‏های ارزیابی زیبایی سرزمین اغلب از معیارهایی استفاده می‏کنند که از عکس‏ها یا اطلاعات به دست آمده از طریق ارزیابی میدانی و پرسش‏نامه‏ها منتج شده‏اند. چنین روش‏هایی نسبتاً وقت‏گیر و هزینه‏برند. مدیران پارک‏ها و برنامه‏ریزان تفرجی نیازمند ابزارهای فضایی و روش‏های سریع، انعطاف‏پذیر و تکرار شدنی اند تا بتوانند اطلاعات فضایی قابل پیش‏بینی از منابع زیبایی‏شناختی ایجاد کنند. از آنجا که اندازه‏گیری‏های مستقیم تمامی پارامترهای تأثیرگذار معمولاً غیرممکن یا بسیار سخت است، استفاده از داده‏های فضایی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارزیابی و مدل‏سازی ویژگی‏های دیداری سیمای سرزمین ضروری به نظر می‏رسد. این مقاله یک روش فضایی برای ارزیابی جذابیت‏های دیداری سیمای سرزمین با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی را ارائه می‏دهد. برای این منظور ابتدا معیارهای تأثیر گذار با توجه به شرایط منطقۀ مطالعه شده انتخاب شدند و برای وزن‏دهی به معیارها از فرایند تحلیل سلسله‏مراتبی استفاده شد، در گام بعدی، معیارهای مختلف به روش ترکیب خطی وزنی با هم ادغام شدند تا تناسب زمین از نظر ارزش زیبایی‏شناختی مشخص شود و در نهایت برای پهنه‏بندی منطقه از نظر ارزش زیبایی‏شناختی دستور تناسب ناحیه‏ای سرزمین اجرا شد و به ترتیب مسیرهای تلمبار، چمازچال، زبله، مازوکش، امامزاده تا آبشار اول زیارت و سردانسر به منزلۀ مسیرهای زیباتر معرفی‏ شدند.